VIII Liceum Ogólnokształcące im. Władysława IV w Warszawie


Przed 1939 r.
Po 1939 r.
Dyrektorzy
Władysław IV
Symbole
Wybitni Władysławiacy

Liceum Ogólnoksztalcące im. Władysława IV w Warszawie należy do najstarszych szkół średnich stolicy. Jego poprzednikiem było męskie Gimnazjum Praskie, założone w 1885 r., kiedy nastąpił rozwój gospodarczy Pragi i powiększenie się jej ludności.

Przez pierwszych 20 lat mieściło się ono w wynajmowanym budynku czynszowym przy ul. Brukowej 16 (obecnie Okrzei) róg Namiestnikowskiej (obecnie Sierakowskiego). Budynek ten istnieje do dziś.

W 1907 roku Gimnazjum przeniosło się do nowego, własnego gmachu przy ul. Aleksandrowskiej, róg Petersburskiej (obecna lokalizacja). Na owe czasy był on nowoczesny architektonicznie (modernizm z elementami secesji), posiadał m.in. bogato wyposażoną pracownię fizyczną i piękną, istniejącą do dziś aulę.

Gimnazjum Praskie było szkołą rządową tzn. państwową (carską) z rosyjskim językiem nauczania. Kadrę pedagogiczną stanowili Rosjanie. Polakami byli jedynie nauczyciele religii katolickiej oraz jęz. polskiego - przedmiotu nadobowiązkowego. Nie nauczano w nim historii i geografii Polski. Większość uczniów stanowili Polacy (katolicy i kilkudziesięciu ewangelików). Poza nimi było kilkudziesięciu Żydów oraz garstka Rosjan.

W intencji rządu rosyjskiego szkoła w Nadwislańskim Kraju miała być narzędziem rusyfikacji mlodzieży polskiej. W Gimnazjum Praskim stale publicznie poniżano i drwiono ze wszystkiego, co polskie i katolickie. Uczeń był karany za odzywanie się (nawet na przerwie) po polsku. Rusyfikacyjnej presji towarzyszyło nieustanne szpiegowanie uczniów. Przejawem patriotyzmu był udział Władysławiaków w odsłonięciu pomnika A. Mickiewicza na Krakowskim Przedmieściu 24 grudnia 1898r. W 1901 roku powstała w szkole tajna organizacja młodzieżowa, której celem stało się kształcenie w polszczyźnie (języku, literaturze, historii i geografii) oraz wychowanie etyczne, a także inicjowanie i kierowanie protestami uczniów. Efektem działalności tej organizacji był powszechny udział uczniów naszego gimnazjum w ogólnokrajowym Strajku Szkolnym 1905r., który wybuchł pod hasłem walki o szkołę polską. W odpowiedzi na niego rozpoczęły się represje władz rosyjskich.

W 1915 r. w wyniku ofensywy niemieckiej wojska rosyjskie wycofały się bez walki z Warszawy. Z Gimnazjum Praskiego wywieziono wyposażenie gabinetów: fizycznego i chemicznego, całą dokumentację szkolną oraz ewakuowano rosyjski personel pedagogiczny. Po 30 latach funkcjonowania w Warszawie na Pradze przestało istnieć carskie gimnazjum. Pozostał po nim gmach szkolny i polscy uczniowie.

13 września 1915 roku zostało utworzone Polskie Gimnazjum Filologiczne, któremu Praski Komitet Obywatelski (jej właściciel) nadał imię Króla Władysława IV dla uczczenia tego władcy jako założyciela miasta Pragi.

W latach 1915-19 przy Gimnazjum im. Władysława IV istniała bursa dla uczniów spoza Warszawy oraz znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Pierwszym dyrektorem polskiego gimnazjum był Adam Zarzecki, jego następcą od 1916 roku został Stanisław Kurowski.

Kadrę pedagogiczną przedwojennego Gimnazjum im Władysława IV stanowili m.in. trzej docenci Uniwersytetu Warszawskiego:

dr Józef Gołąbek, autor prac o literaturze i kulturze Słowian;

dr Wiktor Wąsik, redaktor "Przeglądu Filozoficznego", autor "Historii filozofii w Polsce";

dr Wiktor Ehrenfeucht, autor wielu publikacji z dziedziny astrofizyki.

Tablice logarytmiczne używane dotąd w szkołach oraz podręczniki do algebry opracował nasz nauczyciel Władysław Wojtowicz, kierownik ogniska metodycznego nauczycieli matematyki. Tłumaczem dzieł z węgierskiej literatury pięknej oraz autorem "Historii literatury Węgier" w języku polskim był dr Stanisław Pazurkiewicz. Natomiast polskiej literaturze pięknej, poprzez swe utwory ("Matka", "Felka", "Śmierć") zasłużył się Ignacy Dąbrowski.

Niebagatelny był udział naszych uczniów w wojnie polskio-bolszewickiej 1920r., co zostało upamiętnione odsłonięciem w 1992r. tablicy pamiątkowej z następującym napisem:

Tu na terenie Gimnazjum im. Władysława IV od czerwca do sierpnia 1920r.

formował się I Batalion 236 Ochotniczego Pułku Piechoty i stąd pod dowództwem

ppor. St. Matarewicza z kapelanem ks. Ignacym Skorupką wyruszył

do zwycięskiego boju pod Ossowem.

Tablicę tę odsłonił ówczesny uczeń naszego gimnazjum, 15 letni żołnierz-ochotnik 236 pułku, Aleksander Arcichowski (w 1992r. - inż. architekt mjr rezerwy).

	GRAŻYNA FILIPIAK, dyrektor w latach 1993 - 2017, kontynuowała i ulepszała sprawdzone formy pracy pedagogocznej swoich poprzedników oraz rozwijała nowe, takie jak Tydzień Kultury, Dzień Językowy i Bieg Władysławiaka. To dzięki niej w tradycję szkoły wpisały się sesje wyjazdowe Samorządu Szkolnego, wycieczki integracyjne klas pierwszych z wychowawcami i pedagogiem szkolnym, koncerty Filharmonii Narodowej i ostatnia, uroczysta lekcja w auli dla maturzystów. Z jej inicjatywy w 1999 r. zostało powołane do istnienia autorskie gimnazjum przy VIII LO im. Władysława IV z klasą edukacji twórczej i klasą dwujęzyczną. W trakcie kadencji pani dyrektor Filipiak wprowadzono także mundurki jako strój galowy. Władysławiaka. Za bardzo dobre wyniki w nauczaniu, rozwój naukowego ruchu olimpijskiego i pielęgnowanie ponad 100-letniej tradycji szkoły liceum otrzymało w 1997 r. nagrodę m.st. Warszawy, a rok później - medal 350-lecia Pragi.
	HENRYK SOWIŃSKI, dyrektor w latach 1970 - 1993, twórca hasła "Wśród Władysławiaków nie ma przeciętniaków", będącego mottem do systemu wychowawczego szkoły; za jego kadencji przyjęto liceum do elitarnego Towarzystwa Szkół Twórczych. Dyrektor Sowiński włączył absolwentów szkoły do jej procesu dydaktyczno-wychowawczego. Oprócz tego opracował trzy tomy monografii szkoły, za co został uhonorowany przez Towarzystwo Miłośników Historii w Warszawie i Bibliotekę Publiczną m. st. Warszawy.
	JAN PIERZAN, dyrektor w latach 1953-69, po kryzysie jaki przechodziło liceum w latach 1948-53 (kilkakrotne zmiany w kierownictwie placówki) wydźwignął je do poziomu wysoko cenionego w Warszawie, przeprowadził kapitalny remont gmachu szkolnego, rozbudował i unowocześnił jego bazę materialną.
	ZYGMUNT USAREK, przedwojenny wicedyrektor szkoły, kierował tajnym nauczaniem od 5 XII 1939 r. do 14 IX 1944 r.. Po powrocie z obozu zajął się odzyskaniem od wojsk radzieckich gmachu szkolnego, a potem odbudową pomieszczeń ze zniszczeń wojennych i wyposażeniem ich w podstawowe meble i pomoce naukowe. Jego dążeniem było objęcie przez szkołę jak największej liczby młodzieży - już w roku szkolnym 1947-48 liczyła ona 1200 uczniów; na Grochowie i w Sulejówku istniały jej filie, które później się usamodzielniły.
	ALEKSANDER TOMASZEWSKI, nauczyciel historii, dyrektor w latach 1936-39, były legionista Józefa Piłsudskiego, uczestnik walk od 1916 do 1921 roku, odznaczony Krzyżem Walecznych, Orderem Virtuti Military, mjr Wojska Polskiego; w pracy szkolnej na pierwszy plan wysunął wychowanie obywatelskie, domagał się od uczniów porządku, sztuki posłuszeństwa i współdziałania, dla licealistów wprowadził bezpłatną naukę jazdy samochodem.
	BOGUMIŁ WILKOSZEWSKI, dyrektor w latach 1928-36, wprowadził nową formę pracy wychawawczo-nauczającej, którą było zorganizowanie własnego ośrodka szkolnego na wsi (Mogielniec k/Grójca), dokąd wyjeżdżała młodzież 3-4 razy do roku na 2-tygodniowy pobyt, łącząc naukę z wychowaniem fizycznym i przysposobieniem wojskowym.
	WACŁAW KLOSS, polonista, dyrektor w latach 1919-28, ukierunkował szkołę na działalność społeczną. Z jego inicjatywy powstał stały teatr uczniowski, nawiązujący do Collegium Nobilium - w sensie wychowania obywatelskiego, a więc służący do wyrabiania kultury słowa i dykcji u uczniów. Także szkolna orkiestra dęta i zespół mandolinistów miały w nim swego opiekuna.
	STANISŁAW KUROWSKI, dyrektor w latach 1916-19, doprowadził w 1919r. do upaństwowienia Gimnazjum im. Władysława IV
	ADAM ZARZECKI, pierwszy dyrektor polskiego Gimnazjum im. Władysława IV w latach 1915-1916

Historia i patron

Przed 1939 r.

Po 1939 r.

Dyrektorzy

Władysław IV

Symbole

Wybitni Władysławiacy

Informacje o plikach cookie